ABD başkanı, transatlantik ittifakının Ukrayna’yı destekleme taahhüdünün altını çizerken, ‘Bu olacak’ diyor.
Washington DC – ABD Başkanı Joe Biden, Türkiye ve Macaristan’ın kuzey Avrupa ülkesinin ittifaka katılımını engellemeye devam etmesine rağmen İsveç’in “mümkün olan en kısa sürede” NATO’ya katılacağından emin olduğunu söyledi.
Perşembe günü ABD Hava Kuvvetleri Akademisi mezuniyet töreninde konuşan Biden, Rusya’nın Ukrayna’yı işgali sırasında NATO’nun birliğine övgüde bulundu.
“NATO, on yıllardır olmadığı kadar enerji dolu ve daha birleşmiş durumda. En yeni müttefikimiz Finlandiya’nın – ve yakında İsveç’in – mümkün olan en kısa sürede ittifaka katılmasıyla şimdi daha da güçlü. O olacak. Size söz veriyorum,” dedi ABD başkanı.
Onun sözleri, ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken’in Türkiye’yi İsveç’in NATO üyesi olma hedefini onaylamaya çağırmasından birkaç gün sonra geldi.
Blinken Salı günü İsveç’in kuzeyindeki Lulea kentinde gazetecilere verdiği demeçte, “ABD açısından, İsveç’in üyeliğini tamamlamanın zamanı geldi” dedi.
Üst düzey ABD’li diplomat, sürecin Temmuz ayında Litvanya’nın başkenti Vilnius’ta yapılacak NATO zirvesinden önce tamamlanmasını umduğunu da dile getirdi.
NATO ülkelerinin yeni üyeleri onaylaması gerekiyor. ABD önderliğindeki bloğun, bir NATO üye devletine yapılan saldırının tüm ittifaka yapılmış sayılmasını şart koşan ve Madde 5 olarak bilinen bir toplu savunma anlaşması var.
İsveç ve komşu Finlandiya, Rusya’nın Ukrayna’yı tam ölçekli işgalini başlatmasının ardından geçen yıl NATO üyeliği arayışına girdi. Finlandiya ittifaka Nisan ayında resmen katıldı, ancak İsveç’in başvurusu hala beklemede.
Macaristan ve Türkiye, İsveç’in katılımını henüz onaylamamasına karşın, Ankara ana engel olarak görülüyor. Türkiye, İsveç’i “terörist” bir grup olarak gördüğü Kürdistan İşçi Partisi (PKK) üyelerine sığınak sağlamakla suçladı.
İsveç, geçen yıl Finlandiya’nın yanı sıra iki ülke arasında imzalanan üçlü bir memorandum uyarınca Türkiye’nin endişelerini giderdiğini söylüyor.
Türkiye Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu Perşembe günü NATO üyesi ülkelerin dışişleri bakanlarının Norveç’te yaptığı görüşmelerde İsveçli meslektaşına tweet attı: “Üçlü Mutabakat Zaptı’ndan doğan taahhütlerinizi yerine getirin ve terörle mücadelede somut adımlar atın. Gerisi takip edecek.”
Biden bu hafta başlarında, yeniden seçilen Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile yaptığı bir telefon görüşmesinde konuyu gündeme getirdiğini söylemişti.
Erdoğan’ı tebrik ettim. Hâlâ F-16’larla ilgili bir şeyler üzerinde çalışmak istiyor. Biden Pazartesi günü gazetecilere verdiği demeçte, Ankara’nın ABD yapımı F-16 savaş uçakları için 20 milyar dolarlık bir anlaşmayı sonuçlandırma yönündeki baskısına atıfta bulunarak, ona İsveç ile bir anlaşma istediğimizi söyledim, o yüzden bunu halledelim” dedi.
Biden Perşembe günü İsveç’in NATO üyelik hedefini gündeme getirdiğinde Türkiye’den bahsetmedi. Ancak ittifakın Ukrayna’nın işgaline yanıt olarak bir arada durmaya devam ettiğini vurguladı ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in NATO’nun “çatlayacağını” düşündüğünü de sözlerine ekledi.
ABD başkanı ayrıca Ukrayna’yı işgale karşı destekleme taahhüdünü de yineledi. Washington, savaşın geçen yıl başlamasından bu yana Kiev’e milyarlarca dolar insani ve askeri yardım sağladı.
Biden, “ABD, Ukrayna’nın yanında güçlü durması ve Amerikan halkının çok değer verdiği özgürlük, egemenlik, demokrasi, basit haysiyet gibi değerleri savunması için dünyayı bir araya getirdi” dedi.
“Amerikan halkının Ukrayna’ya desteği sarsılmayacaktır.”
İsveçli Dostlarımıza çok net bir mesaj!
Üçlü Muhtıra’dan doğan taahhütlerinizi yerine getirin ve terörle mücadelede somut adımlar atın.
Gerisi takip edecek. https://t.co/PS1gpSMyA0
— Mevlüt Çavuşoğlu (@MevlutCavusoglu) 1 Haziran 2023